Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK), bireysel kredi borçlularına kolaylık sağlamak amacıyla başlattığı yapılandırma düzenlemesi, uygulamada beklenen karşılığı bulamadı. Özellikle özel bankaların kriterlere uygun yapılandırma sunmaması, bireysel borçluların umutlarını boşa çıkardı. Ticari kesimde ise beklenti daha da büyüdü; KOBİ'lerden büyük işletmelere kadar birçok firma, kalıcı ve etkin bir yeniden yapılandırma programı talep ediyor.
BDDK'nın bireysel kredi düzenlemesi kamuoyunda beklenti yaratmıştı. Ancak uygulamada, özel bankaların yapılandırma imkanını sunmaması, borçlu vatandaşları çaresiz bıraktı. Sahada uygulama sınırlı kaldı, birçok borçlu kredi koşullarında iyileştirme yapılmadan beklemeye devam etti.
Bireysel kredilerdeki aksaklıkların gölgesinde, ticari kredilerde ise yeniden yapılandırma talepleri hızla yükseliyor. Yüksek faizler, artan girdi maliyetleri ve finansman erişimindeki zorluklar nedeniyle, KOBİ'lerden sanayi devlerine kadar geniş bir kesim kalıcı çözüm bekliyor.
KOBİ'ler için sunulan nefes kredisi uygulamada da tıkanıklık yaşadı. Bankalar, kredinin ilk 6 ay geri ödemesiz olmasına rağmen faiz tahsilatı yaptı. Ayrıca, firmalardan kredinin bir hafta vadesiz mevduat olarak tutulması şartı, işletmelerin nakit akışını olumsuz etkiledi.
Ticari kredilerde takibe alınan alacaklar, son bir yılda %55 artarak 252,5 milyar TL'ye yükseldi. Bu alacakların %53,5'i KOBİ'lere ait. Küçük ve orta ölçekli işletmelerde takipteki kredi miktarı %117 artarak 135,1 milyar TL'ye ulaştı.
Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre, Mart 2025 itibarıyla yakın izlemedeki kredi hacmi 1 trilyon 463 milyar TL oldu. Konkordato ve iflas başvurularındaki artış da piyasadaki sıkışıklığı gözler önüne serdi.
Merkez Bankası'nın uyguladığı 3 puanlık faiz indirimi, ticari kredilere henüz yansımış değil. Firmalar, devlet destekli kredi imkanlarının artırılmasını ve faizlerin reel sektöre yansımasını bekliyor.
Daha önce en fazla %2 olan erken kapama faiz oranları, birçok bankada %4'e kadar yükseldi. Bu durum, yeni ve daha düşük faizli krediyle eski borçları kapatmayı cazip olmaktan çıkardı. Refinansman imkanı, yüksek komisyonlar nedeniyle işletmeler için ulaşılmaz hale geldi.
Piyasada genel kanaat, hem bireysel hem de ticari kredilerdeki sıkışıklığın ancak şeffaf, geniş kapsamlı ve uygulanabilir bir yeniden yapılandırma modeliyle aşılabileceği yönünde. Ekonomik baskıların sürdüğü bu dönemde, reel sektör somut adım bekliyor.