Depozito Yönetim Sistemi Hayata Geçiyor: Hem Çevre Hem Ekonomi Kazanacak

Türkiye’de yeni yılla birlikte Depozito Yönetim Sistemi uygulaması başlıyor. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdem Görgün, bu sistemin doğayı koruma ve ekonomiye katkı sağlama açısından kritik olduğunu belirtti. Depozito İade Makinaları (DİM), marketler ve AVM’lerde konumlandırılacak. Atık ambalajlar bu makinalar aracılığıyla geri dönüştürülerek döngüsel ekonomiye kazandırılacak.

Depozito Yönetim Sistemi Nasıl Çalışacak?

• İçecek ambalajları (pet, cam şişe, alüminyum kutu) makinalara atılarak, şişe başına bir depozito bedeli geri alınabilecek.
• QR kod tabanlı dijital cüzdan sistemiyle toplanan ücretler, alışverişte kullanılabilecek.
• Türkiye genelinde 20-30 bin adet makina kurulması planlanıyor.

Prof. Dr. Görgün, depozito sisteminin Türkiye'de atık yönetimi ve çevre bilincini geliştireceğini belirterek, "Bu sistemle yılda yaklaşık 25 milyar adet içecek ambalajının toplanması hedefleniyor. Bu yalnızca çevreyi korumak için değil, ekonomiye kazandırılacak milyonlarca avro değerindeki stratejik hammadde açısından da çok önemli," dedi.

Geri Dönüşüm İçin Ne Kadar Ödeyeceğiz?

• İçecek ürünlerinin fiyatlarına depozito bedeli eklenecek.
• Bu bedel ürünlerin fiyatını artırmaktan çok, çevreye yapılan bir yatırım olarak görülmeli.
• Vatandaşlar tüketim sonrası ambalajları makinalara götürdüklerinde, ödedikleri depozito bedelini geri alabilecekler.

Sistemin Getirileri

• Döngüsel ekonomi: Temiz ayrıştırılan içecek ambalajları, tekrar gıda endüstrisinde kullanılacak.
• Çevre bilinci: Çocuklar ve gençler bu sistem sayesinde çevreye katkı sağlarken harçlıklarını çıkarabilecek.
• Veri güvenliği: Türkiye Çevre Ajansı, Darphane Genel Müdürlüğü ile iş birliği yaparak sistemi dijital bir altyapıyla destekliyor.

Depozito İade Makinaları: Yüzde 75 Yerli Üretim

Depozito iade makinalarının (DİM) yerli mühendisler tarafından geliştirildiğini belirten üretici Ayşegül Eroğlu, "Bu makinalar, döngüsel ekonomi için temiz hammadde kaynağı sağlıyor. Sahtecilik önlenerek şeffaf bir sistem oluşturuluyor. Ayrıca QR kod tabanlı dijital cüzdan sistemiyle topladığınız bedeli hemen kullanabiliyorsunuz," dedi.

2030 Hedefi: Daha Temiz Bir Çevre

2030 yılına kadar ambalaj atıklarının yüzde 65’e kadar azaltılması hedefleniyor. Bu sistem, iklim değişikliğiyle mücadelede Türkiye'nin elini güçlendirecek. Prof. Dr. Görgün, sistemin yaygınlaşmasıyla atık ithalatına gerek kalmayacağını vurguladı.