2025 yılı Türkiye’de “Aile Yılı” olarak ilan edilse de, son veriler gençlerin evlilik ve çocuk sahibi olma konusunda giderek daha isteksiz hale geldiğini ortaya koydu. Artan yaşam maliyetleri, yüksek enflasyon, konut sıkıntısı ve özellikle kadınların iş gücüne katılımındaki dengesizlik, aile kurma kararlarını doğrudan etkiliyor.

Doğurganlık Hızı Alarm Veriyor

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, toplam doğurganlık hızı 2001 yılında kadın başına 2,38 çocuk iken, 2023’te bu oran 1,51’e kadar düştü. Bu değer, nüfusun kendini yenileme eşiği olan 2,10’un oldukça altında kalıyor. Aynı zamanda nüfusun yaşlandığı ve ortanca yaşın giderek arttığı da dikkat çekiyor.

Evlilik ve Ev Kurmanın Bedeli: 600 Bin TL’yi Aştı

İstanbul Planlama Ajansı’nın araştırmasına göre, İstanbul’da evlenip yeni bir hayat kurmanın ortalama maliyeti 600 bin TL’yi geçti.
Yalnızca bir yılda;

Düğün salonu kiralama %106,8 arttı

Çeyiz alışverişi %68,7 zamlandı

Taşınma ve kira giderleri %52,1 oranında yükseldi

Ev Sahibi Olmak Hayal Oldu

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, son 10 yılda konut fiyatları %1861 oranında artış gösterdi. 2015’te 1.924 TL olan birim fiyat, 2025’in ilk çeyreğinde 37.740 TL’ye yükseldi.

Kiralarda da ciddi bir artış söz konusu.
TÜİK’in verilerine göre, 2015’ten bu yana gerçek kira endeksi %1297 oranında yükseldi.
Bugün İstanbul’da:

1+1 evin ortalama kirası: 23.600 TL

3+1 evin ortalama kirası: 35.328 TL

Çocuk Sahibi Olmak da Lüks Haline Geldi

2025 itibarıyla çocuk sahibi olmanın maliyeti de ciddi şekilde arttı.

Normal doğum ücretleri: 50 bin TL’den başlıyor

Bakıcı ücretleri: 20-35 bin TL

Anaokulu: Aylık en az 10 bin TL

Özel okul ücretleri: 2022’de 36 bin TL iken, 2025’te 152 bin TL’yi aştı

TÜİK’in Mart 2025 verilerine göre:

4-6 yaş çocukların aylık gıda masrafı: 3.771 TL

15-19 yaş grubunda bu tutar: 6.978 TL’ye çıkıyor

Her 4 Çocuktan 1’i Dengeli Beslenemiyor

TÜİK’in “İstatistiklerle Çocuk 2024” raporuna göre;

Çocukların %23,1’i maddi yoksunluk nedeniyle her gün et, tavuk veya balık tüketemiyor

Her 10 çocuktan 1’i taze meyve ve sebzeye erişemiyor

100 çocuktan 11’i evde ders çalışabilecek uygun bir alana sahip değil

 Kadınlar Hem İşte Hem Evde Yük Taşıyor

TÜİK’in 2024 yılı verilerine göre, hanesinde 3 yaş altında çocuğu olan 25-49 yaş arası:

Kadınların istihdam oranı %27,1

Erkeklerde ise bu oran %90,1

Boşanma sonrası çocukların %74,4’ü annelerinin velayetinde kalıyor. Ev içi iş yükünde ise kadınlar büyük oranda öne çıkıyor:

Çocuk bakımında: %94,4

Yemek yapmada: %85,4

Çamaşır yıkamada: %85,6

 Peki Gençler Neden Aile Kurmuyor?

Tüm bu veriler, evlilik ve çocuk sahibi olmanın giderek ekonomik bir yük haline geldiğini gözler önüne seriyor. Artan giderler, konut sıkıntısı, kadınların iş gücüne katılımındaki sorunlar ve çocuk bakımındaki yüksek maliyetler, gençlerin aile kurma kararını ya erteliyor ya da tamamen erteliyor.