1900’lü yıllarda başlayan küresel ekonomik, sosyal ve kültürel gelişim ile değişim, dünya geneline dağılmış tüm bireylerin sürekli gelişmesini zaruri kılmıştır. Bu kapsamda ait olunan topluma uyum sağlanmasının ve mesleki yönden ilerlemenin mümkün hâle gelmesinin yolunu ise yaşam boyu öğrenme açmıştır. Yaşam boyu öğrenme neye denir ve neden bu kadar önemlidir, sorularının yanıtları yazımızda: YAŞAM (HAYAT) BOYU ÖĞRENME HAKKINDA
Örgün eğitimle öğrenme: Eğitim-öğretim kurumlarında verilen eğitimi kapsar. Eğitim sonunda çeşitli nitelikler kazanılır ve diploma verilir. Yaygın eğitimle öğrenme: Örgün eğitimi ve öğretimi tamamlayıcı nitelikteki eğitimi kapsar. Özel dersler, çeşitli grupların gerçekleştirdiği etkinlikler, iş yerlerinde verilen eğitimler, sanat ya da spor dersleri bu tür eğitimlerdendir. Eğitimler sonunda sertifika verilmesi mecburi değildir.
Doğal öğrenme: Kişilerin günlük yaşamlarındaki öğrenme sürecini kapsar. İstem dışı bu öğrenme yoluyla edinilen bilgi, beceri ve yeteneklerden kişilerin bihaber olması muhtemeldir. Eğitimin okul çağı içerisine hapsedilmeyerek sürerlilik kazanmasına ve yaşam kalitesini yükselten bir araç olarak görülmesine sunduğu katkı nedeniyle yaşam boyu öğrenme kavramı oldukça önem kazanmış durumdadır. Öte yandan yaşam boyu öğrenmenin yaşamsal gereksinimlerin karşılanmasıyla ilintili eğitim alanlarının geliştirilmesine, eğitim çerçevesinde uygulamaya alınması planlanan kararlara aile dâhil toplumun her kesiminin katılmasına ve hedef koyma, planlama ve yönetimde fikirlerin açıkça belirtilmesine sunduğu katkı da oldukça önemlidir. Dünya genelindeki örgün eğitimin, toplumların ve sanayinin beklentilerini karşılayacak nitelikte olmaması sonrası ortaya çıkan yaşam boyu öğrenme, örgün eğitimin bir alternatifi olarak algılanmamalıdır. Bu kavram, eğitim hayatı sonrası yeteneklerin keşfedilmesine ve eksikliklerin tamamlanmasına yönelik katkı olarak değerlendirilmelidir. Öğrenmede fırsatlar yaratılarak kişisel gelişime katkıda bulunmak, ekonomik büyüme sağlamak ve toplumsal bütünleşmenin gerçekleşmesini sağlamak, yaşam boyu öğrenmenin temel amaçlarıdır. Öğrenmenin ve yetenekleri geliştirmenin bir üst sınırı bulunmadığından yaşam boyu öğrenme herkes için mümkündür.
YAŞAM BOYU ÖĞRENMENİN ÖNEMİ NEDİR? Kişilerin gerçek hayatla genellikle okul hayatı sonrasında karşılaşıyor olması, problemleri çözmede yaşam boyu öğrenmenin önemini gözler önüne sermektedir zira mevcut dış talebin karşılanması için edinilmiş bilgi ya da beceriler, gelişip değişen dünyaya adapte olmada gezegendeki hiç kimse için yeterli olmamaktadır. Yaşam boyu öğrenme, “öğrenen toplum” hâline gelinmesi için gerekli en temel yapı taşı olması, kişileri bilinmeyen durumlara hazırlaması ve onların sahip oldukları kapasitelerini geliştirmesi, hem toplumsal hem bireysel ihtiyaçları karşılayacak kurumların artırılmasını tetiklemesi ve böylelikle geniş bir alanda/toplumun tamamında etkili olması nedeniyle de önemlidir. Demokratik bir eğitim olan yaşam boyu öğrenme, demokratik bir toplum yaratılmasına ve arza değil talebe yönelik eğitim-öğretim faaliyeti yapılmasını da sağlar. Ayrıca, istihdam yaratarak ekonomik gelişmeye ve bireysel gelişimi artırması sayesinde toplumsal uyumun yaratılmasına katkıda bulunması nedeniyle de değerine değer katar. Yaş, mekân, zaman ya da eğitim düzeyinden bağımsız işlemesi sebebiyle de yaşam boyu öğrenme, dünya genelinde bu denli öncelikli hâle gelmiş durumdadır çünkü ancak bu duvarların yıkılmasıyla insanın doğasında köklü bir yeri olan öğrenme isteğinin yaşam geneline yayılması mümkün hâle gelir. Geleceğin, bilimsel insancılığı kültür olarak benimsemiş toplumların olduğu gerçeği de yaşam boyu öğrenmenin önemini açığa çıkarır.